Milli semboller veya Afganistan örneğinden gördüğümüz gibi başka semboller ile bu ölümlere bir mana verilmeye çalışılır. Başka bir politikaya girmek istendiğinde yeni bir dil, yeni semboller de geliştirmek gerekecektir. Eskisi yerine barışcıl bir “birliktelik” için bir toplumun paylaşabileceği bir perspektife ihtiyacı var, ona uygun semboller ve siyasi adımlar gerekir. Bunun ilk adımları, orduyu gittikçe sivil kontrol altına almak, siyaseti sivil bir alan olarak ifade etmek, siyasal alanı askeri sembollerden temizlemek ve toplumun kendi siyasetini ve iradesini geliştirilebileceği bir yol açmaktır. Açılış 7 Geçtiğimiz günlerde okuduğumuz darbe planları ile ilgili haberler korkunçtur ve demokrasilerde asla kabul edilemez.

Bu darbe planlarında adı geçen Türkiye’nin demokratikleşmesine yönelik önemli araştırmalar yürüten ve bizimle birlikte bu konferansı organize eden çok değerli TESEV’e yönelik iftiralar ve fişlenmeler asla kabul edilemez. Hükümet, siyasi partiler, bilim insanları, sivil toplum kuruluşları ve bütün demokrasi savunucuları ordunun bu tür faaliyetlerinin demokrasi ile bağdaşmayacağını yüksek sesle ifade etmeli ki, toplumda korku yerine yeni bir anlayış gelişebilsin. Türkiye ordusu tarihte hangi rolü ve önemi oynamış olursa olsun, demokratik Türkiye’de siyasetten ve siyasal alandan çekilmesi lazım. Demokratik bir Türkiye’de ordunun ve tüm mensuplarının siyasette bir rolü yoktur. Kamuoyunda ülke ve hükümetin siyasetine yönelik açıklama yapamaz. Savunma politikasına ve de orduya yönelik karar verenler ordunun kendisi olmamalıdır. Almanya’dan bir örnek olarak; barış dönemlerinde ordunun en üst karar vereni savunma bakanıdır.

Savaş halinde karar veren Alman şansölyesidir. Askerlerin sayısı üzerine parlamento karar verir, savunma bakanı bile bu konuda karar yetkisine sahip değildir. Ordu mensuplarının görev süresinde işlediği bir suç sivil yargı organlarının önünde yargılanır. Ancak askerler yurtdışında bir suç işlemişse o zaman askeri bir yargı sistemi oluşturulmaktadır. Bugünkü Türkiye bu durumdan epeyce uzak bir yerde duruyor. Bu konferansta varolan durum tespit edilip geleceğe yönelik tavsiyeler geliştirilmeye çalışılacaktır. Pazar günkü oturumumuzda, TESEV, bizimle Güvenlik Sektörü Reformu Siyasa Raporu başlıklı araştırma sonuçlarını paylaşacaktır. Bizimle beraber bu konferansı yürüttüğü için TESEV’e, ayrıca konferansın düzenlenmesinde emeği geçen Heinrich Böll Stiftung Derneği çalışanı Semahat Sevim’e katkıları için teşekkür ederim.

Bu konferans ile hepimizin Türkiye’nin demokratikleşme yolunun ortasında duran kayanın kaldırılmasına katkı sağlayacağımızı umut ediyorum. Teşekkürler Ulrike Dufner İstanbul, 20.11.2009

Kaynak: Türkiye Siyasetinde Ordunun Rolü Asker-Sivil İlişkileri, Güvenlik Sektörü ve Sivil Denetim isimli kitap